Page 65 - Çağın Gözden E-Dergi Sayı 2

Dans, en berrak haliyle:
Memet Sefa ÖZTÜRK

Bir hayatın dansa dönüşümünü hiç görmüş müydünüz? Ya da bir dansta hayat görmüş müydünüz
hiç? Nadir anlarda görülen, duyguların ve anlamların hiç olmadığı kadar yükseldiği bir kaç
saniyelik aralıkta insan, tüm hikayeye vâkıf olmak ister. Memet Sefa, o bir kaç saniyeye çok fazla
şey sığdırmış biri...

Herkesin merak ettiği bir şey var. Çünkü sen kaslarına gerekirse Doğaçlamada öz bir figür oluşuyor ve
Hala bale yapıyor musunuz? ekonomik kullanarak en yorulduğun resmi oluşturan şey de o öz figürler
anda bile hangi hareketi düzgün oluyor diyebiliriz öyle mi?
Ben artık bale yapmıyorum. Bu yapabileceğini öğretiyorsun. Şimdi
soruyla her karşılaşmamda bunu benim öyle bir ağır işim yok, 20 yıl Bazen kuliste son ana kadar, hala
özellikle vurguluyorum. Hep şunu zaten bunu yaptım. Dans ederken ne yapacağıma karar verememiş bir
soruyorlar “Hala bale yapıyor kolda yorulacağım ve o kolu düzgün şekilde oturuyorum. Kendi kendime
musunuz? Nerede yapıyorsunuz?“. uzatamayacağım öyle mi? Bu “Şimdi ne yapacağım ben?” diyorum.
Ben hala “Dans etmeye” devam hareketlerde beni zorlayacak, kondisyon Sonra birdenbire müzik başlıyor ve
ediyorum, bale yapamıyorum. Bale kazanacağım bir nokta yok. Bunu en ben sahneye girdiğim anda her şey
dediğiniz şey sadece üst bedeniniz kötü halimle bile yapabilirim. Her gün kendi kendine olmaya başlıyor. Az
ile alakalı değil inanılmaz bir bacak prova yapmıyorum. Yıllarca zaten her önce ne yapacağıma dair hiçbir şey
ağırlığı var. Jöte atlarsın, privet gün prova yaptım şu an gerek yok. üretemiyorken, birden “Boynumdaki
dönersin, bacaklarını kullanırsın Ayrıca, bu benim sanat anlayışım. şalı şöyle kullanabilirim, şuradan
yani. Eğri oturup doğru konuşalım; Balede prova yapmaya mecbursun ama şöyle yapabilirim.” diyorum ve o fikir
ben nasıl bale yapabilirim ki? Tandü sahnede, benim durumumda bir adam hemen aklıma yatıyor. “Tamam işte”
yapamıyorum, fondü yapamıyorum, olarak dans ediyorsan eğer, başkalarıyla diyorum. Bir deyiş vardır. “Bizler birer
pliye yapamıyorum. Bunları birlikte sahneye çıkmıyorsan gerek kuklayız ve sadece insanların bize
yapamadıktan sonra bale yapıyorum yok. Ben yüzlerce kere tekrarladığım dayattığı şeyleri yapıyoruz.” böyle bir
diyemezsin. Ben balede öğrendiğim şeyi oraya çıkıp “Bakın! Ben sanat şey anlatıyordum Kıbrıs’ta. O fikir bir
kol kombinasyonlarını kullanıyorum, yapıyorum!” havasında yapmıyorum. anda geldi. Boynumdaki şalı sanki
ama bale yapmıyorum. Öğrendiklerimi Ben, sahnede o an bana gelen duyguyla biri beni çekiyormuş gibi kullandım.
bedensel özgürlüğümün müsaade dans ediyorum. Bazen de doğaçlama Ben tam olarak bundan keyif alıyorum
ettiği ölçüde harmanlayıp kendi dolduruyorum çünkü gerçek sanat zaten.
tarzımda dans ediyorum. Dolayısıyla doğaçlamadan çıkıyor. Daha öncesinde
bale devam ediyor. Fakat kol 40 kere yaptığın şeyi herhangi birine
hareketlerini çalışıyorum hala. Bisiklet öğret o da yapar sahnede. Çık bakalım
kullanan kişi bisikleti kullanırken “Dur şu müzikte dans et, ne geliyor ruhundan
bir dakika bisikleti biraz hatırlayayım” dediğinde ise öylece kalıyor, hiç bir şey
diye bisiklete binmiyor. 10 yıl sonra yapamıyor. Bazen sahnede ağladığım
binse de hatırlıyor çünkü o sende oluyor bir damla yaş akıyor, kimse
oturmuş bir refleks haline geliyor. O görmüyor onu bir ben görüyorum.
yürümek gibi, nefes almak gibi bir İçimde o kadar yükseliyorum ki o bir
hale geliyor, bu da onun gibi. damla yaş sanki ruhumdan süzülerek
Bisiklet refleks ve tecrübe ile akıyor yüzümden. Asıl sanat bence
öğrendiğiniz bir şey. Fakat baleyi bu bu. Ezberlenmiş, temel teknik haline
şekilde devam ettirmeniz disiplini gelmiş her hareketi yapan sanatçı
reflekse etmek gibi oluyor. olabilir mi? 19 Mayıs kutlamalarında
hareketler yapan kişilerin hepsi
Aslında bahsettiğimiz şey şuraya sanatçı o zaman. Ben böyle bir şey
geliyor; baleyi öğrenen bir adam, sunmak istemiyorum izleyenlere.
gerçekten bale yapıyorsa, sahnede Benim yaratıcı gücümü görmek
oyunlar oynuyorsa ve devam ediyorsa, için geliyorlar. Bende çıkıp o müzik
bu adamın her gün bale yapması bana ne hissettiriyorsa yaratmaya
lazım. Çünkü balenin bir beden-kas başlamalıyım, öncesinde tekrar
kondisyonu var. Eğer bale yapmazsan ettiklerimi, benimsediklerimi,
bu kondisyonu kaybedersin. 1,5 saatlik öğrendiklerimi değil. Bale
şovlardan birinde artık kasların seni çalışıyor muyum? Evet. Bazen
taşımamaya başlar, tıkanır kalırsın. estetik çizgiyi kaybetmemek,
Çünkü bale derslerinde kondisyon bedenime tekrar hatırlatmak
çalışıyorsun. En zor hareketi, en doğru adına çalışıyorum ama çok
anda yapabilmeye çalışıyorsun. nadir. Kendimi deniyorum
Bacakların titrerken “Acaba nasıl görünüyor, bir
aksaklık var mı.” diye. Bale
bile çok düzgün bir yapmak demek havaya resim
trivet yapıyorsun ve çizmek gibidir, bir kesinti
bitiriyorsun, bu bir olmaması lazım.
disiplin.

63